HELIOS

Yannick · Site Admin Geregistreerd op: 15 Apr 2008 Berichten: 16

Economische crisis?

De afgelopen maanden hebben we de ontwikkeling van een economische crisis meegemaakt. Wat in de zomer van 2007 nog bestempeld werd als een "korte correctie" of "speculatieve misstappen" in de Amerikaanse vastgoedsector is uitgegroeid tot een wereldwijde economische crisis die ook in België gevoeld wordt: inflatie, ontslagen, teleurstellende winst- en groeicijfers, kredietcrisis, ...

Waarom blijven crisissen terugkomen, wat zijn de oorzaken en wat zijn de gevolgen? Biedt het kapitalisme een oplossing?

Discussie op woensdag 19 maart 19u00
Lokaal D107
VUB Pleinlaan 2, 1050 Elsene

Iedereen is welkom en mag mee discussiëren.

Inleiding Economische crisis

De afgelopen maanden hebben we op een dagelijks ritme de uitbreiding en verergering van een
economische crisis meegemaakt. Wat in de zomer van 2007 nog bestempeld werd als een _ korte
correctie_ of _ speculatieve misstappen_ in de Amerikaanse vastgoedsector is uitgegroeid tot een
wereldwijde economische crisis. Waarom is de vastgoedbel gespat?
Het is maar 6 jaar geleden dat een andere speculatieve bel uiteengespat is – de dotcom-bubble.
Toen hebben investeerders hun speculatie gericht op andere markten: de vastgoedsector en de ruwe materialen. Door families met een te laag inkomen toch een hypotheek op het huis te verschaffen, met als waarborg de prijs van het huis zelf, is een artificiële groei van de vastgoedmarkt geforceerd. In het begin leek het goed te gaan omdat de huisprijzen stegen door het toenemend aantal families die een sub-prime kregen. Door de stijging van de huisprijs leek er zelfs ruimte te zijn voor andere uitgaven en zo kon de bel verder groeien. Deze kredietgroei, die niet op de waarde van het huis of op het loon van de werkenden gebaseerd was, maar op een fluctuerende prijs, kon echter niet blijven duren: door de stijgende variabele rente konden sommige families hun lening niet terug betalen en werden dus uit hun huis gezet. Zo kwamen er meer huizen vrij en begon de huisprijs te zakken. Het sneeuwbaleffect zette zich voort omdat met de daling van de huisprijzen de huiseigenaar zijn waarborg bij de bank verminderde en schulden kreeg. De banken vroegen dus geld van hun leners die ze niet hadden en de families werden buitengezet, met schulden en interest uiteraard! Deze dubieuze praktijk wordt niet enkel in de vastgoedsector gehanteerd, maar ook in het kopen van auto's en het toekennen van kredietkaarten.
Zoals de Amerikaanse senator Everett Dirksen het al constateerde, A billion here, a billion there, pretty soon it adds up to real money, is deze praktijk van krediet en schuldopbouw niet zonder gevolgen: 200.000 Amerikaanse gezinnen verliezen maandelijks een huis en er vormen zich spookwijken in Amerika (http://www.foreclosurepulse.com/archive/2008/03/11/5582.aspx). Tegelijkertijd verliezen grote banken immense bedragen, gaande tot 60 miljard dollar, aan deze speculatieve praktijken. Het spatten van de vastgoedsector in Amerika, England en Spanje leidt ook tot massale ontslagen in de bouwsector en financiële instituten, 27.000 arbeiders in de Amerikaanse bouwsector, 27.000 bij HSBC, 17.000 bij Citigroup en UBS. De automobielsector wordt ook getroffen door de dalende consumptie en groei: 12.000 en 74.000 afdankingen bij Ford en General Motors respectievelijk. Is het dan enkel een Amerikaans probleem? Is het typisch een Amerikaanse praktijk? Eigen schuld, dikke bult? Of is er een drijfveer achter zulke dubieuze praktijken?
Terwijl dat de Bank of England en de ECB in de zomer 2007 nog de bevolking wijsmaakten dat
de Europese banken 'ethischer' te werk gingen, werd in spetember duidelijk dat Northern Rock, een Engelse derde-rangsbank, dezelfde risico-methodes had toegepast en gered moest worden van het faillisement met een nationalisatie die 40 miljard pond zou gaan kosten. Verder is in Frankrijk gebleken dat de tweede grootste Franse bank, Société Générale, zich ook zwart heeft gemaakt aan zulke praktijken. De FED, de ECB en de Bank of England hebben samen honderden miljarden gepompt om het systeem toch nog draaiende te houden, maar de gevolgen van de crisis worden nu al gevoeld. De daling van de huisprijzen in Spanje, England en de VS zijn een direct verlies voor veel gezinnen. De prijs van olie en primaire levensmiddelen is op enkele maanden gestegen tot recordbedragen. In andere sectoren regent het afdankingen: 23.000 Peugeot arbeiders wereldwijd, 23.000 Franse ambtenaren, 35.000 bij Deutsche Telekom en 8.000 bij BMW. Ook België ontkomt niet aan de crisis: de afgelopen maanden zijn veel spontane stakingen uitgebroken voor een verhoging van de lonen om met de stijgende levenskosten mee te kunnen.
Met deze komende recessie is de Amerikaans economie, als voorbeeld van het kapitalisme van de 20ste eeuw, op 100 jaar tijd toe aan zijn 10de recessie (1907-1908, 1918-1921, 1929-1939, 1953-1954, 1957-1958, 1973-1975, 1980-1982, 1990-1991, 2001-2003, 2007-...) en hebben we dus in totaal 23 jaar recessie gehad. Het is echter de eerste keer dat tegelijkertijd alle economische indicatoren in het rood staan: consumptie en kredietcrisis, kolossale schuld, recessie en inflatie. Sommige analisten spreken van een mogelijke herhaling van de beurskrash van 1929 ...
Wat ligt aan de basis van deze economische crisis? Biedt een strengere regulatie van de staat een
oplossing? Kan men nog spreken van een gezond kapitalisme? Is de economische crisis inherent aan het kapitalisme? Kan het kapitalisme met dergelijke economische crississen nog een stabiele, duurzame en bevredigende toekomst bieden?